با رشد روزافزون جمعيت، افزايش سطح رفاه و تنوع كمي و كيفي در مصرف مواد غذايي، توسعه صنايع تبديلي و رشد پديده شهرنشيني، دفع زباله و مواد زايد آلي به يك مشكل به ويژه در شهرهاي بزرگ تبديل شده است. امروزه فرآوري مواد زايد آلي به سه روش سوزاندن، دفن در محل هاي خاص و بازيافت يا استفاده مجدد انجام مي پذيرد. روش بازيافت علاوه بر اينكه در حفظ محيط زيست و كاهش آلودگي موثر است مي تواند مواد زايد را به عنوان مواد خام، مجددا در چرخه مصرف قرار دهد و از تخريب بيشتر محيط زيست پيشگيري كند. از بين انواع محصولات بازيافتي مي توان به ورمي كمپوست (vermicompost) يا كمپوست كرمي كه در كشورهاي مختلف جهان با استقبال گسترده اي روبه رو شده است، اشاره كرد.
ورمي كمپوست چيست؟
ورمي كمپوست، عبارت است از كود آلي بيولوژيك كه دراثر عبور مداوم و آرام مواد آلي در حال پوسيدگي از دستگاه گوارش گونه هايي از كرم هاي خاكي و دفع اين مواد از بدن كرم، حاصل مي شود. اين مواد هنگام عبور از بدن كرم آغشته به مخاط دستگاه گوارش (موكوس)، ويتامين ها و آنزيم ها شده كه در نهايت به عنوان يك كود آلي غني شده و بسيار مفيد براي ساختمان و بهبود عناصر غذايي خاك، توليد و مورد مصرف واقع مي گردد. بنابراين، ورمي كمپوست عبارت است از فضولات كرم به همراه درصدي از مواد آلي و غذايي بستر و لاشه كرم ها.
ورمی کمپوست حاصل فعالیت بیولوژیک نوعی کرمخاکی با نام علمی Eisenia foetida میباشد این جانور با تغذیه از موادآلی موجود در طبیعت آن را به کود آلی مغذی تبدیل نموده به گونهای که در حال حاضر این کود به عنوان یکی از غنیترین کودهای آلی بیولوژیک شناخته شده در دنیا کاربرد
ورمیکمپوست در خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تأثیر بسزایی دارد. این کود اصلاحکنندة خصوصیات فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی خاک بوده و علاوه بر وزن مخصوص کم، فاقد هر گونه بو، میکروارگانیسمهای پاتوژن، باکتریهای غیر هوازی، قارچها و علفهای هرز میباشد. ورمیکمپوست علاوه بر قابلیت جذب آب با حجم بالا، شرایط مناسب جهت دانهبندی و قدرت نگهداری مواد غذایی مورد نیاز گیاهان را فراهم مینماید. ورمیکمپوست حاوی عناصر غذایی بسیار غنی بهویژه ازت بوده که بهتدریج آنها را در اختیار گیاه قرار میدهد (این نکته از نظر حاصلخیزی خاک بسیار پراهمیت است.) این کود در مقایسه با سایر کودهای آلی دارای میزان عناصر اصلی غذایی بالاتری است. ورمیکمپوست علاوه بر عناصر ماکرو مانند ازت، فسفر و پتاسیم که در فعالیتهای حیاتی گیاه نقش اساسی دارند حاوی عناصر میکرو مانند آهن، مس، روی و منگنز نیز میباشد. علاوه بر این با داشتن موادی مانند ویتامین B12 و اکسین عوامل محرک رشد گیاه را فراهم میآورند.
معمولآ نسبت کربن به ازت (C/N) ورمی کمپوست20-15بوده و طول دانههای خشک آن بین 1–5mm متغیر است. هوموس آن نیز 20% وزن خشک میباشد.
کرمهای زبالهخوار با تغذیه زایدات آلی آنها را تجزیه و دگرگون مینمایند. فرآیند هضم این کرمها به تغییر سریعتر مواد آلی منتهی شده و کمپوست تثبیت میشود. نتیجة این عمل دستیابی به ورمیکمپوست با کیفیت بالا است که با بالاترین استانداردهای جهانی برابری میکند.